Co to jest nietrzymanie moczu (NTM)?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organisation - WHO) i Międzynarodowego Towarzystwa Kontynencji (International Continence Society - ICS) nietrzymanie moczu (dalej NTM) to niezależny od woli wyciek moczu przez cewkę moczową, który w efekcie stanowi problem socjalny i higieniczny.

Nietrzymanie moczu może być objawem wielu schorzeń i w zależności od przyczyny może mieć różne rodzaje. Do najczęściej występujących należą: wysiłkowe NTM, nietrzymanie moczu z parcia, czyli tzw pęcherz nadreaktywny, mieszane NTM (połączenie wysiłkowego NTM i pęcherza nadreaktywnego) oraz inne typy nietrzymania moczu, wynikające głównie z urazów, przebytych chorób czy leczenia chirurgicznego.

Nietrzymanie moczu może występować w różnym nasileniu - małym, średnim lub dużym. Może mieć charakter moczenia nocnego, sytuacyjny (np. podczas stosunku seksualnego), może być też ciągłe.
 
Rodzaje NTM
-wysiłkowe NTM to objaw polegający na mimowolnym wycieku moczu podczas wysiłku, kichania lub kaszlu, czyli wykonywaniu czynności, które powodują wzrost ciśnienia w brzuchu. Szacuje się, że na tę postać NTM cierpi ok. 49% wszystkich osób z nietrzymaniem moczu.
-NTM z parcia to objaw polegający na mimowolnym wycieku moczu, któremu towarzyszy lub poprzedza go uczucie nagłego parcia na mocz. Jest to jeden z objawów pęcherza nadreaktywego. Szacuje się, że na tę postać NTM cierpi ok. 22% wszystkich osób z nietrzymaniem moczu.
-mieszane NTM to objaw polegający na mimowolnym wycieku moczu z towarzyszącym uczuciem nagłego parcia, jak również podczas wysiłku, kichania lub kaszlu. Jest to kombinacja dwóch powyższych typów NTM. Szacuje się, że na tę postać NTM cierpi ok. 29% wszystkich osób z nietrzymaniem moczu.

NTM może być objawem przy:
- schorzeniach układu moczowo-płciowego (np. pęcherz nadreaktywny, choroby gruczołu krokowego - prostaty, zaburzenia statyki narządu rodnego - np. wypadnie macicy, wady wrodzone, przetoki)
- schorzeniach układu nerwowego (np. stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, Alzheimera, udar, uraz rdzenia kręgowego)
- chorobach metabolicznych (cukrzyca)
- chorobach zakaźnych (AIDS)

NTM jako problem (choroba) społeczny
Nietrzymanie moczu to jeden z bardziej rozpowszechnionych problemów współczesnego społeczeństwa. Według statystyk dotyka on ok. 10 – 15% każdego społeczeństwa, co w polskich realiach stanowi około 4 milionów osób, w większości kobiet. Na dolegliwość tą narażeni są wszyscy – bez względu na wiek i płeć. Grupy szczególnie narażone to: kobiety po porodach i w okresie menopauzalnym oraz osoby w podeszłym wieku.
Częstotliwość występowania NTM wzrasta wraz z wiekiem. Szacuje się, że problem ten dotyka ok. 50% osób (zarówno kobiet jak i mężczyzn) powyżej 70 roku życia. Od pewnego czasu obserwujemy proces starzenia się społeczeństwa. Wraz ze wzrostem liczby osób w podeszłym wieku wzrasta również skala problemu NTM.

Aspekty psychologiczny i ekonomiczny
Nietrzymanie moczu to nie tylko problem medyczny ale także psychiczny, który może zupełnie zdezorganizować życie osoby nim dotkniętej. Wstyd, bezradność, obniżenie poczucia własnej godności oraz poczucie niepełnej wartości społecznej - to uczucia, które często towarzyszą osobom dotkniętym NTM. Pogorszeniu ulega ich jakość życia - zarówno osobistego jak i zawodowego. Wiele osób ogranicza wychodzenie z domu, rezygnuje z pracy i kontaktów towarzyskich, co w skrajnych przypadkach prowadzi do zupełnej izolacji społecznej, a nawet depresji. Nietrzymanie moczu niejednokrotnie jest też przyczyną zaburzeń seksualnych, a w rezultacie zaniechania życia płciowego.
Nietrzymanie moczu często wpływa na pogorszenie jakości życia nie tylko osób dotkniętych tą dolegliwością, ale także ich rodzin. Dotyczy to zwłaszcza opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi ruchowo.